Vandaag is op de Parallelstraat in Rotterdam een fietser overleden na een aanrijding met een auto. Hulpdiensten waren snel ter plaatse, maar hulp mocht niet baten. De politie onderzoekt de toedracht, dus het is nog niet duidelijk waarom het misging. Het nieuws zorgt in Amsterdam, onder meer in stadsdelen Centrum en Nieuw-West, voor hernieuwde aandacht voor fietsveiligheid in de stad.
Verkeersveiligheid weer actueel
Het dodelijke ongeval in Rotterdam zet de discussie over veilig fietsen opnieuw op scherp. Ook in Amsterdam is het druk op de weg en delen fietsers, auto’s en openbaar vervoer de schaarse ruimte. Het stadsbestuur wil daarom het aantal ernstige ongevallen terugdringen met maatregelen in de hele stad.
De gemeente Amsterdam werkt aan een aanpak die vaak ‘naar nul verkeersslachtoffers’ wordt genoemd. Dat betekent lagere snelheden, overzichtelijke kruispunten en betere bescherming voor kwetsbare weggebruikers. Deze lijn past in het streven naar duurzaam vervoer in de stad.
Wethouder Melanie van der Horst (Verkeer en Openbare Ruimte, op het moment van schrijven) is verantwoordelijk voor dit beleid. Haar dienst Verkeer en Openbare Ruimte maakt plannen samen met de stadsdelen, zoals Oost, Zuid en Noord. De Fietsersbond Amsterdam pleit al langer voor meer veilige, fysieke scheiding tussen fietsers en auto’s.
Bewoners in buurten als De Pijp en Bos en Lommer geven geregeld meldingen door over onveilige oversteken. Ondernemers aan drukke straten, zoals de Jan van Galenstraat, wijzen op vrachtverkeer en leveringen als extra risico. Deze signalen worden gebruikt om maatregelen te prioriteren.
Amsterdam kiest 30 km/u
In vrijwel de hele hoofdstad geldt inmiddels 30 kilometer per uur als nieuwe norm. Dit moet de kans op een aanrijding kleiner maken en de ernst van letsel verminderen. De gemeente Amsterdam plaatste nieuwe borden en markeringen en past kruispunten stap voor stap aan de lagere snelheid aan.
Handhaving is een belangrijk vervolg, want lagere limieten werken pas als bestuurders zich eraan houden. De Politie Eenheid Amsterdam voert daarom vaker snelheidscontroles uit op 30-wegen. Trambedrijven en busmaatschappijen stemmen haltes en rijtijden af op de nieuwe inrichting, zodat de doorstroming zo veel mogelijk op peil blijft.
Ongeveer 80 procent van de Amsterdamse straten is nu 30 km/u-gebied.
Voor bewoners in stadsdelen als West en Zuidoost betekent dit rustiger verkeer in woonstraten. Fietsers en voetgangers zouden zich hierdoor veiliger moeten voelen, vooral bij scholen en winkelstraten. Tegelijk vraagt het van automobilisten extra oplettendheid bij oversteken en rotondes.
Aanpak gevaarlijke kruispunten
De gemeente pakt stap voor stap drukke kruispunten aan, waar veel verkeersstromen samenkomen. Denk aan assen als de Stadhouderskade, de Piet Heinkade en de Parnassusweg. Daar worden wachttijden, zichtlijnen en opstelstroken voor fietsers verbeterd.
Technische ingrepen, zoals aparte groenfases voor fietsers en verhoogde drempels, moeten conflictsituaties verminderen. Ook worden bochten ruimer gemaakt en paaltjes of eilanden geplaatst om rijlijnen te sturen. Zo wordt het voor fietsers duidelijker waar ze veilig kunnen oversteken.
In woonbuurten in Noord en Nieuw-West werkt het stadsdeel aan veiliger schoolroutes. Dat zijn logische, korte wegen die kinderen naar school nemen. Markeringen en bredere fietspaden moeten hier bescherming bieden in de spits.
De Fietsersbond Amsterdam en bewonersgroepen leveren praktijkervaring: waar het misgaat en wat helpt. Hun meldingen worden meegenomen in de prioriteitenlijst van projecten. Zo kan de gemeente sneller een ‘black spot’ aanpakken als er meerdere incidenten zijn gemeld.
Handhaving en verkeersles
Naast de weg-inrichting is gedrag een tweede pijler van verkeersveiligheid. De politie controleert op snelheid, afleiding door de telefoon en het negeren van rood licht. Vooral op plekken met veel fietsers, zoals rond stations en markten, zijn er regelmatig acties.
Scholen in stadsdelen als Oost en Zuid doen mee aan verkeerslessen en praktijkdagen. Kinderen leren hoe je zichtbaar blijft en waar je het beste kunt oversteken. Dat helpt vooral nieuwe bewoners en gezinnen die net in de stad wonen.
De gemeente ondersteunt campagnes van Veilig Verkeer Nederland in Amsterdam. Dat gaat van fietsverlichting in de winter tot trainingen voor bakfietsen en e-bikes. Ondernemers kunnen meedoen met programma’s die chauffeurs trainen in de dode hoek.
Ook voor aanbieders van deelvervoer gelden regels en afspraken. Zo moeten aanbieders van deelfietsen en deelscooters rekening houden met overzichtelijke stallingen. Dit voorkomt wildparkeren en onoverzichtelijke situaties op kruisingen.
Bewoners melden en beslissen mee
Amsterdammers kunnen onveilige situaties doorgeven via 14 020 en het online meldpunt van de gemeente. Foto’s en duidelijke locaties helpen de wijkteams om gericht te kijken. Bij urgente situaties schakelt de gemeente de politie of handhaving sneller in.
Stadsdeelcommissies, zoals in Centrum en West, organiseren bewonersavonden over verkeer. Daar worden plannen voor een straat of kruispunt besproken en nog aangepast. Zo is voor de uitvoering duidelijk wat er lokaal leeft.
Voor ondernemers is er overleg via gebiedsnetwerken, bijvoorbeeld rond winkelstraten als de Kinkerstraat. Zij denken mee over laad- en lostijden en rijroutes. Daarmee moet de balans tussen bereikbaarheid en veiligheid beter worden.
Het fatale ongeluk in Rotterdam onderstreept hoe kwetsbaar fietsers zijn, ook in Amsterdam. Met 30 km/u, veiliger kruispunten en handhaving wil de gemeente risico’s verlagen. Bewoners en organisaties in de stad houden het onderwerp terecht hoog op de agenda.